HEEMKUNDEKRING
OP DE BEEK
PRINSENBEEK

Beeldbank Bibliotheek

   
 

Heemkundekring 'Op de Beek' Beeldbank Bibliotheek Zoekresultaat

Aantal gevonden publicaties : 2   (uit: 659)


Uitgebreid zoeken
Gesorteerd op:  Boeknummer

Klik op publicatie voor vergroting en meer informatie

1. Boeknummer: 00296  
Eremietenregels Achelse Kruis
Religie -- Rituelen           (1974)    [Domien de Jong]
Beschrijving van de heremietenregels van de broeders uit Achel. De oorspronkelijke handschriften uit 1689 en 1798 en de geschiedenis.

WOORD VOORAF
’Eremietenregels Achelse Kluis’ is een bijdrage tot de kennis van de vroegere kloosterobservanties in onze streken. Dit is belangrijk, omdat hierover in
onze tijd vaak andere opvattingen bestaan.
De eremieten van Achel zijn in 1798 verdwenen en met hen ook hun kloosterregels. Deze zijn weer uit de archieven te voorschijn gehaald en geven
nog een helder beeld van hoe het was, toen de Eindhovenaar Peeter Wijnants van Ennetten zijn kluis van Achel in 1689 een leefregel meegaf en hoe nadien
dezelfde regel werd omgebogen naar andere inzichten en afgestemd op nieuwere tijden.
De eremietenregel van 1689 werd reeds in 1951 in een Brussels tijdschrift gepubliceerd (1). We hebben het nuttig geoordeeld om deze na 23 jaren weer
het licht te doen zien.
De eremietenregel van 1731/32 is een simultaantekst (Latijns-Nederlands) en is beslist een variant van de regel die in 1696 werd goedgekeurd. De Neder-
landse tekst werd in samenwerking met wijlen frater Herman Walboomers uit ’s Hertogenbosch († 1967) uit het Latijn vertaald en bleef sedertdien in portefeuille.
De inleiding geeft waar nodig een tweevoudige informatie over de handschriften van de eremietenregels: over de tekst en over het document. Als bijlagen zijn opgenomen:
I. De regelgoedkeuring van 1696 (Latijns-Nederlands).
II. Genealogisch fragment van het Eindhovense gezin Wijnant IJsebrants van Ennetten en Elisabeth Petri van den Gevel.

(1) Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, dl CXVI (1951), blz. 61 -122.


INHOUD
INLEIDING......11
REGEL VAN DE EENICH-LEVENDE BROEDERS IN HET CLOOSTER TOT ACHEL ONDER DE BESTIERINGE VAN PEETER WIJNANTS VAN ENNETTEN VAN 1689
Testament voor Peeter Wijnants van Ennetten......21
I. Van den eygendom der gronden ende huijsinghe ...... 21
II. Van het verkiesen van een Oversten......24
III. Van het ontfanghen der broeders......25
IV. Van de maniere van kleedinghe......31
V. Van het ontfanghen der HH. Sacramenten......31
VI. Van de gehoorsamheyt......31
VIL Van de suijverhijt......31
VUL Van de aermoede......32
IX. Van den aerbeijt ende handt-werck......33
X. Van het gebedt ende bidplaetse......33
XI. Van het stilswijghen......34
XII. Van het vasten......35
XIII. Slaepstede......36
XIV. Sieck-huijs......36
XV. Van de geeslelijcke samenspraeck ende vermaninge der openbare fouten......37
XVI. Van de gasten te ontfanghen......38
XVII. Sluijt-regel......38
Approbatie......39
Het aanvullende document van 8 mei 1693......41

REGULAE ET CONSTITUTIONES FRATRUM SOLITARIORUM CONGREGATIONIS SANCTI JOSEPHI IN ACHEL - REGELEN EN CONSTITUTIES DER BROEDERS EREMIETEN VAN DE CONGREGATIE VAN SINT JOSEPH IN ACHEL, 1731/32
I. De receptione fratrum et novitiorum instructione - Over het opnemen van broeders en de onderrichting der novicen......45
II. De admissione et professione fratrum - Over de toelating tot de professie en de professie van de broeders......47
III. De officio superioris - Over de taak van de overste......51
IV. De sacerdote confessario congregationis - Over de biechtvader van de congregatie......55
V. De distributione temporis - Over de dagindeling......57
VI. De oratorio et divinis officiis - Over de kerk en het goddelijk officie......60
VII. De capitulo et correptionibus - Over het kapittel en de berispingen......66
VIII. De labore manuum et opificiis - Over de handenarbeid en de andere werkzaamheden......70
IX. De refectione fratrum - Over de maaltijden van de broeders......72
X. De abstinentia et jejunio - Over de onthouding en de vasten......73
XI. De aedificiis et cellulis fratrum - Over de gebouwen en over de cellen van de broeders......77
XII. De silentio - Over het stilzwijgen......78
XIII. De lectionibus spiritualibus - Over de geestelijke lezing......81
XIV. De conferentiis spiritualibus et annuo exercitio - Over de geestelijke conferentie en de jaarlijkse retraite......82
XV. De veslitu fratrum - Over de kleding van de broeders......84
XVI. De fratribus infirmis - Over de zieke broeders......85
XVII. De hospitibus et peregrinis - Over de gasten en pelgrims......87
XVIII. De fratribus qui foras mittuntur - Over de broeders die uitgezonden worden......88
XIX. De schola et modo parvulos instruendi - Over de school en de methode van onderwijs aan kinderen......89
XX. De relatione harum constitutionum ad regulam evangelicam - Over de verhouding van de constituties tot de evangelische richtlijnen......90
Formula renovationis votorum quotannis facienda - Formule van de jaarlijkse hernieuwing der geloften......93
Preces dicendae ante distributionem laboris matutini - Gebeden voor de verdeling van de morgenarbeid......94
Ante laborem pomerianum - Voor de middagarbeid......95
Approbatio - Goedkeuring......96

BIJLAGEN
I. Regelgoedkeuring van 1696......99
II. Het gezin Wijnant IJsebrants van Ennetten en Elisabeth Petri van den Gevel (genealogisch fragment)......101

COLOFON......103

 

2. Boeknummer: 00319  
Het Hemels Prentenboek. Devotie- en bidprentjes vanaf 17e eeuw tot begin 20ste eeuw
Religie -- Rituelen           (1975)    [J.A.J.M. Verspaandonk]
Beschrijving en algemene inleiding van devotie- en bidprentjes vanaf 17de eeuw tot begin 20ste eeuw. a.v. tentoonstelling in 1975 in Bisschoppelijk Musem Haarlem en UB te Nijmegen. Met veel illustraties.


Inleiding
Hoe vaak hebben wij als kind, wanneer de zondagse preek wat lang duurde,zitten bladeren in vaders of moeders kerkboek en waren wij stil met het bekijken van de prentjes die
daarin lagen: afbeeldingen van heiligen, taferelen uit de bijbel en bidprentjes van allerlei familieleden, met teksten op de achterkant die wij onderhand van buiten kenden, zo
vaak hadden wij ze uitgespeld. Zelf hadden wij ook a! een paar van die prentjes in ons kerkboekje en wij waren daar erg zuinig op. Wij Heten ze trots zien aan onze vriendjes
en soms werd er een levendige ruilhandel mee bedreven.
Wat wij eerst mooi vonden, bekeken wij later met andere ogen of helemaal niet meer.
Ons kostbaar bezit van toen belandde ergens in een lade of kast, of verdween met het afgedankte kerkboek.
Nu in de laatste jaren de winkels waar men religieuze artikelen kon kopen, erg schaars geworden zijn, komen al deze zaken weer in de belangstelling. Misschien uit een soort
heimwee naar de gemoedelijkheid of de geborgenheid van vroeger, misschien alleen maar omdat het voorwerpen zijn uit grootmoeders tijd.
Een tentoonstelling van devotie- en bidprentjes vanaf de 17de tot in de 20ste eeuw, gehouden in het Bisschoppelijk Museum te Haarlem en in de Universiteitsbibliotheek te
Nijmegen, trok vele bezoekers, niet alleen ouderen, maar ook uit de generatie die deze prentjes bijna niet heeft gekend. Uit deze expositie is dit boek ontstaan.
Het wil een beeld geven van de opkomst van het devotieprentje in de middeleeuwen (de met de hand geschilderde miniatuur en de houtsnede), van de verdere ontwikkeling
in de 17de en 18de eeuw, toen de techniek van de kopergravure werd toegepast, en van de knipsel- en kantprenten uit de 18de eeuw, die weer geheel handwerk waren.
Natuurlijk komt ook ter sprake wat er op de prentjes werd af ge beeld: de heiligen met hun attributen, voorstellingen uit de bijbel, met name het leven van Jezus, emblemen of
zinnebeelden, en allerlei uitingen van devoties.
Daarna wordt aandacht geschonken aan de ontwikkelingsgang in de 19de eeuw. Het devotieprentje is dan een product geworden van de industrie; nieuwe druktechnieken
worden toegepast, kanten randen worden machinaal vervaardigd en men brengt allerlei curiosa, zoals prentjes die uitgeklapt kunnen worden, of met deurtjes waarachter een
andere voorstelling schuil gaat.
Een afzonderlijk hoofdstuk bespreekt tenslotte het bid- of doodsprentje, dat uit het gewone devotieprentje is ontstaan, maar door de teksten op de achterzijde en door de
geleidelijk aangepaste voorstellingen een geheel eigen genre geworden is.
Het voornaamste in dit prentenboek zijn echter de afbeeldingen, waar mooi en minder mooi bijeengebracht is. Een erg strakke lijn is bij dit bijeenbrengen niet gevolgd. De
plaatsing van de bladzijden met kleurendruk maakte dit onmogelijk en ook anderszins teek een zekere vrijheid gewenst. Het is immers zo prettig nu eens prentjes uit dezelfde
tijd, dan weer van dezelfde soort of met dezelfde afbeeldingen te kunnen vergelijken.
Aan de lezer wordt gaarne toegewenst, dat hij aan dit boek evenveel vreugde mag beleven als de samensteller heeft gevonden in het maken ervan.


Gooi en Sticht Hilversum;  
 

 

Uitgebreid zoeken

Laatste wijziging binnen getoonde publicaties: 27 maart 2022