![]() |
![]() |
HEEMKUNDEKRING
|
![]() |
![]() |
Heemkundekring 'Op de Beek' → Beeldbank Bibliotheek → Zoekresultaat |
Aantal gevonden publicaties : 3 (uit: 659)
|
||
|
Klik op publicatie voor vergroting en meer informatie
1. |
![]() |
Boeknummer: 00090
Het Mastbos. Staatsbosbeheer 100 jaar Natuur voor iedereen Natuur -- Mastbos (1999) [Thijs Caspers] INLEIDING In het Mastbos ben je nooit alleen. Wat kan een tegen de stadsrand aangeplakt bos, dat bovendien bekneld ligt tussen autowegen, de zoeker naar rust en natuur eigenlijk te bieden hebben? Op het eerste gezicht lijkt het Mastbos enkel een leuk uitje voor Bredanaars die hier op een doordeweekse dag tussen de middag even een frisse neus komen halen, of er de hond uitlaten. Een langere wandeling in het weekend wordt vaak gekoppeld aan een bezoek aan een van de vele horecagelegenheden die eromheen liggen: de boswandeling als versnapering. Maar het Mastbos verdient meer dan het imago van een groot uitgevallen stadspark. Want wie dieper in het bos dóórdringt, komt tot de verrassende ontdekking dat de natuur rijker wordt, opvallend rijker. De wandelaar treed plots het rijk binnen van ree, reiger, kikker, salamander; klokkebei en dubbclloof natuurlijke fenomenen die symbool staan voor sprookjesachtige betovering. Wie het Mastbos slechts van naam kent en een blik op de topografische kaart werpt, zou de conclusie kunnen trekken dat hier de zoveelste Brabantse dennenakker ligt: een droge ondergrond met grove dennen, jong, iel en stijf in het gelid. Niets is minder waar. Het Mastbos bewijst dat wanneer men de grove den de kans geeft oud te worden, deze boom net als beuk en zomereik het predikaat eerbiedwaardig verdient, met zijn breed uitgegroeide kroon en vlammende schorssculptuur. Het Mastbos is het oudst aangelegde productiebos van Nederland. Het is opgedeeld in vakken, het wordt doorkruist door loodrecht op elkaar staande lanen en voor de drainage werden sloten in de loop der tijd steeds verder uitgediept. Door dit verleden draagt het niet het karakter van een natuurlijk bos, hoewel het laatste decennium in bepaalde delen een beheer gevoerd wordt, gericht op ‘vernatting’ en ‘verwildering’. De nog goed zichtbare, oude gebruiksfunctie van het Mastbos kent echter ook zijn charmante kanten. De lanen hebben door hun lengte een eeuwigheidskarakter; door hun talrijkheid geven ze het bos een ‘voornaam’ aanzien. De wandelaar krijgt het gevoel dat velen die vóór hem geleefd hebben met hem optrekken, van Nassause prinsen, houtvesters, boswachters, houthakkers en jagers tot rabauwen, soldaten, lichtekooien, stropers, sprokkelaars en bosbessenplukkers. Het is net alsof dit bonte gezelschap in je nek ademt wanneer je van de Lange Dreef het Eeuwig Laantje induikt. In het Mastbos ben je in meer dan één opzicht nooit alleen. Thijs Caspers Staatsbos beheer/Uniepers Abcoude;  |
2. |
![]() |
Boeknummer: 00205
Het Mastbos en het werk van Houtvester van Schermbeek Natuur -- Mastbos (1990) [A.J. Spierings] Het Mastbos en het werk van Houtvester van Schermbeek Ten geleide Het Mastbos: 100 jaar bosbouw! Binnen de Nederlandse bossen neemt het Mastbos een bijzondere plaats in. De geschiedenis van het bos gaat ver terug. Grote delen zijn al eeuwenlang met bos bezet, een bijzonderheid in ons land, waar de meeste bossen amper een eeuw geleden werden aangelegd. Maar bos in dit verleden had het zwaar te verduren, zeker in de nabij- heid van een garnizoensstad als Breda. De behoefte aan (brand)hout, strooiselloof, beweiding, stroperij, militaire kampementen; steeds weer werden aanslagen op het bos gepleegd. Een vergelijking met bossen in de derde wereld anno 1990 ligt voor de hand: ook daar dreigt het bos niet door zorgvuldig gebruik, maar door overexploitatie ten gronde te gaan. Gelukkig kan het Mastbos ook als positief voorbeeld dienen, hoe het aftakelingsproces ten goede kan worden gekeerd. Door gezondheidsproblemen gedwongen keerde Houtvester Van Schermbeek terug uit de tropen en ging in het Mastbos aan het werk. Groot enthousiasme legde hij aan de dag en vele, nieuwe inzichten in het bosbeheer. Veel weerstanden moest hij ook overwinnen bij de maatregelen die hij nam, maar het doel stond hem duidelijk voor ogen: een stabiel bosmilieu scheppen waarin een gevarieerd bos kan ontstaan. Nieuw voor die tijd was ook de grote waarde die hij hechtte aan het bos zelf. In een tijd dat denken over bos vooral was gekoppeld aan het produceren van zoveel mogelijk hout. Als we ons verdiepen in de wijze waarop hij zijn doel trachtte te berei- ken, blijkt dat ook nu, na 100 jaar, nog verbluffend actueel! Door zijn activiteiten was hij indirect een van de grondleggers voor het latere Staatsbosbeheer. Kort na zijn vertrek uit het Mastbos, in 1899, werd het Staatsbosbeheer opgericht, met de Houtvesterij Breda als een van de eerste objecten. Niet alleen door zijn werk in het Mastbos, maar ook de nieuwe inzichten die hij in Nederland bracht, hebben we veel aan Van Schermbeek te danken. De inzet van de heer A.J. Spierings, om de geschiedenis van het Mastbos en het leven en werken van Van Schermbeek vast te leggen, waardeer ik daarom bijzonder. Ik hoop dan ook. dat dit boekje zich in een grote belangstelling mag verheugen! Dr.ir. H.S.B.M. van Asperen, Directeur Staatsbosbeheer. Inleiding In 1889 aanvaardde Adriaan Johannes van Schermbeek, Oost- Indische houtvester met verlof, de opdracht van het Domeinbestuur tot het vervaardigen van een boskaart van het Mastbos en Liesbos, met de daarbij behorende bedrijfsplannen. Een jaar later werd hij be- noemd tot bosbouwkundig medewerker bij dat zelfde Domeinbestuur. In die functie werd hij toegevoegd aan de Rentmeester van het Rentambt Breda, de heer R.J.H. Roosmale Nepveu. Daarmee begon een nieuw tijdperk in de geschiedenis van het Mastbos. De tot dan toe traditionele werkwijze in de exploitatie van het bos moest plaats maken voor beheersvormen die veel meer rationeel gefundeerd waren en door experimenten ondersteund. Met veel doorzettingsvermogen werden nieuwe ideeën en opvattingen in de praktijk toegepast. De vele weerstanden die dat opriep, zowel in de regio als ook in de leidende kringen in de bosbouw in den lande, hebben Van Schermbeek er niet van kunnen weerhouden voor zijn ideeën te strijden en in de praktijk tot uitvoering te brengen. Het is precies 100 jaar geleden dat Van Schermbeek zijn werk in Breda is begonnen. Ter herdenking van dit feit werd in het Informatie- centrum 'Oudhof' in het Mastbos een tentoonstelling ingericht, gewijd aan de geschiedenis, de fysische geografie en het landschap van het Mastbos. Daarbij werd natuurlijk extra nadruk gelegd op de persoon en het werk van A.J. van Schermbeek. In relatie daarmee is ook deze uitgave tot stand gekomen. Het noodzakelijke materiaal werd samengesteld door een werk- groep, bestaande uit dhr. P.C.A. Schoenmakers, boswachter en Mej. H. v. Wermeskerken en de heren S. van Hilst en A.J. Spierings. Heemkundekring Paulus van Daesdonk;  |
3. |
![]() |
Boeknummer: 00239
De Brandende Scheper Natuur -- Mastbos (2003) [John van Ierland] De Brandende Scheper. Volksverhalen in en om het Mastbos Inhoudsopgave 1. Onze Lieve Heer en dun Peer pag. 1 2. De helse opening van Papenmuts pag. 7 3. Doortje en Mieke pag. 11 4. De brandende scheper pag. 17 5. Ontstaan van de Heksenbeek pag. 21 6. De Voesenekken pag. 25 7. De Zeven Heuveltjes pag. 31 8. Dwaallichten pag. 37 9. De Zwarte Ridder van Boeverije pag. 43 10. De Duivelsbrug in het Ginneken pag. 51 11. Noormannen in Breda pag. 57 12. Het wonder van Niervaart pag. 61 13. Nawoord pag. 67 14. Lijst van geraadpleegde werken pag. 68 I.E.R;  |