HEEMKUNDEKRING OP DE BEEK PRINSENBEEK Beeldbank Bibliotheek

 

Aantal gevonden publicaties : 11   (uit: 485)

Uitgebreid zoeken

1.

Boeknummer: 00291   Wat onze voorouders wisten Natuur -- Kruiden           (2020)    [Doorn Ien] Wat onze voorouders wisten. Kruiden rondom Terheijden, Wagenberg en Langeweg Voorwoord ‘Wat onze voorouders wisten' Wat wij jammer genoeg al lang vergeten zijn, is wat de natuur ons allemaal te bieden heeft op het gebied van voedsel en geneeskrachtige kruiden. Het hele jaar door geeft de natuur ons wilde planten die boordevol gezonde voedingsstoffen zitten, eetbaar en smakelijk zijn. Onze voorouders gebruikten geneeskrachtige kruiden om o.a. maagklachten te bestrijden, bloedingen te stoppen, botbreuken te behandelen en zelfs voor geestelijke vlieguren. In dit boekje wordt verteld welke planten je kunt eten, welke je zeker niet moet eten en hoe ze vroeger in de volksgeneeskunde werden gebruikt. Er geldt een aantal (ongeschreven) regels voor het wild plukken: • Weet je het niet, dan eet je het niet. Dit omdat er ook giftige planten bestaan. • Is een plant zeldzaam maar wel eetbaar dan laat je die staan. • Is een plant beschermd of staat hij op de rode lijst, (hierover later meer wanneer we het over postzegelnatuur hebben) ook dan lekker laten staan. • Wildplukken valt onder stroperij. Kleine hoeveelheden plukken wordt oogluikend toegestaan. Pluk je grote hoeveelheden, dan is dit strafbaar. Op deze plaats wil ik Gwen van der Meer en José van Hooijdonk bedanken voor het corrigeren van kromme zinnen en andere vergissingen. Fons de Weert bedank ik voor de vormgeving. Recepten vindt je bij de volgende plantnummers: 1,11, 13,20, 36,53,55, 69 een aanrader: 76,93,97 en 103. Veel leesplezier gewenst Ien Doorn Heemkundekring De Vlasselt;

2.

Boeknummer: 00292   Wat onze voorouders wisten Natuur -- Kruiden           (2021)    [Doorn Ien] Wat onze voorouders wisten. Kruiden rondom Teteringen Voorwoord ‘Wat onze voorouders wisten' Wat wij jammer genoeg al lang vergeten zijn, is wat de natuur ons allemaal te bieden heeft op het gebied van voedsel en geneeskrachtige kruiden. Het hele jaar door geeft de natuur ons wilde planten die boordevol gezonde voedingsstoffen zitten, eetbaar en smakelijk zijn. Onze voorouders gebruikten geneeskrachtige kruiden om o.a. maagklachten te bestrijden, bloedingen te stoppen, botbreuken te behandelen en zelfs voor geestelijke vlieguren. In dit boekje wordt verteld welke planten je kunt eten, welke je zeker niet moet eten en hoe ze vroeger in de volksgeneeskunde werden gebruikt. Er geldt een aantal (ongeschreven) regels voor het wild plukken: • Weet je het niet, dan eet je het niet. Dit omdat er ook giftige planten bestaan. • Is een plant zeldzaam maar wel eetbaar dan laat je die staan. • Is een plant beschermd of staat hij op de rode lijst, (hierover later meer wanneer we het over postzegelnatuur hebben) ook dan lekker laten staan. • Wildplukken valt onder stroperij. Kleine hoeveelheden plukken wordt oogluikend toegestaan. Pluk je grote hoeveelheden, dan is dit strafbaar. Op deze plaats wil ik Gwen van der Meer en José van Hooijdonk bedanken voor het corrigeren van kromme zinnen en andere vergissingen. Fons de Weert bedank ik voor de vormgeving. Recepten vindt je bij de volgende plantnummers: 1,11, 13,20, 36,53,55, 69 een aanrader: 76,93,97 en 103. Veel leesplezier gewenst Ien Doorn Heemkundekring Teterings Erfdeel;

3.

Boeknummer: 00305   De Oranjeboom Jaarboek 2020 van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Stad en Land van Breda. Deel 73 Historie -- Breda, algemeen           (2021)    [Frans Gooskens e.a.] De Oranjeboom Jaarboek 2020 Ten geleide De bijdragen in dit jaarboek vallen voor een groot deel binnen het thema ‘cultuur en onder- wijs’. We hebben een recordaantal van vijftien bijdragen verdeeld over bijna driehonderd pagina’s. De redactie moest af en toe streng zijn tegen de auteurs over het aantal woorden. Omdat we vanwege corona/covid niet veel activiteiten hebben kunnen aanbieden hopen we met dit extra dikke boek de pijn wat te verzachten. Een opvallende plaats in dit jaarboek voorvader en zoon De Morée. Louis de Morée (1882- 1966) woont vanaf 1923 in Breda als de kapelmeester van het Zesde Regiment Infanterie. Hij verzorgt regelmatig concerten in Concordia. Het artikel van John Smit geeft een goed overzicht van zijn leven en zijn belang voor de muziek in Breda. In het artikel van Marianne Laurijssens over het stedelijk toerisme wordt hij genoemd als de componist van het Bredase volkslied: De Paarse Heide. Een vrolijke mars die hij in 1929 schrijft op verzoek van burge- meester Van Sonsbeeck bij de inwijding van het nieuwe carillon van de Grote Kerk. Tenslot- te duikt Louis weer op in het artikel over de afschaffing en de terugkeer van carnaval. In 1939 arrangeert hij het carnavalslied Breda lacht weer. Zijn zoon Gerrit de Morée (1909-1981) ontwerpt het camavalsaffiche datzelfde jaar; een clown die achterop een ezel zit in vrolijk rood en groen. Pieter Stallen beschrijft in zijn bijdrage de rol van Gerrit bij de oprichting van de Academie voor Beeldende Kunsten Sint [oost. Samen met medekunstenaars Dio Roovers en Niel Steenbergen is hij hiervoor verantwoordelijk. De Morée zal tot 1974 doceren op Sint Joost waar de studenten hem liefkozend Ome Gerrit noemen. Stallen beschrijft de invloed van Sint Joost op het culturele klimaat van Breda. Het artikel is een bruggetje naar het andere thema van dit jaarboek, namelijk onderwijs. Dit jaarboek heeft vijf bijdragen over onderwijs, naast de acht bijdragen over cultuur en kunst. Verder zijn er nog twee artikelen over andere onderwerpen: de middeleeuwse gevan- genispoort van Breda en De Kwatta chocoladefabriek tijdens de Tweede Wereldoorlog. De redactie heeft vijf nieuwe auteurs kunnen vinden voor het schrijven van een bijdrage. Een levend bestand van auteurs is belangrijk voor de toekomst. Het jaarboek is te breed gevuld om hier allemaal op te noemen. Daarom: geniet van het lezen en vertel het door! Fred Saan voorzitter 'de Oranjeboom' Frans Gooskens voorzitter redactie De Oranjeboom;

4.

Boeknummer: 00307   De verdwenen boer en wever uit Westrik en Vaareind Historie -- Prinsenbeek, algemeen           (2021)    [Kees van Endschot] De verdwenen boer en wever uit Westrik en Vaareind. Een diepgaand onderzoek naar het wel en wee van huizen en hun bewoners in vervlogen tijden. Geschiedenis van Westerik en Vaareind, gehuchten in Princenhage, nu deel uitmakend van de gemeente Breda. Voorwoord Voor u ligt een boek met de geschiedenis van Westrik en Vaareind, destijds gehuchten in Princenhage, tegenwoordig deel uitmakend van de gemeente Breda. Ik ga tot in de zestiende eeuw terug met huizen, boerderijen en andere voorkomende bouwsels en zijn bewoners, die in de huidige straten Westrik, Westrikseweg en Vaareindseweg stonden en staan. Huizen van na 1968 zijn in dit boek niet opgenomen, de geschiedenis is daarvoor te kort. Opgenomen kaarten, foto’s en andere afbeeldingen geven een goed tijdsbeeld van het wonen en werken in vervlogen jaren. Tevens dragen die bij aan herinneringen en kennis, die veel ouderen en jongeren zullen kunnen waarderen. Ik ben als volgt te werk gegaan: eerst met de oude straat Westrik, startend met de even nummers van laag naar hoog aan de zuidkant. Daarna op dezelfde manier de oneven nummers aan de noordkant. Vervolgens de Westrikseweg, waar maar weinig bebouwing was en is. Ik begin vooraan bij nummer 1 en eindig bij nummer 30. Het grootste deel van dit boek is voor de Vaareindseweg, een oude straat en vroeger zeer arm. Ook hier weer huis voor huis, beginnend met de even huisnummers aan de oostkant, nadien de oneven aan de westkant. Het aanbod van gegevens en foto’s verschilt nogal per huis, soms is er veel informatie van een pand in de archieven te vinden, van een ander dan weer erg weinig. Daarom zijn er aan het ene huis meer en aan het andere minder pagina’s besteed. Met foto’s idem dito, de ene familie moest heel het huis onderste boven keren om een enkele foto boven water te krijgen, bij andere moest ik kiezen uit de hoeveelheid bruikbare. Bij sommigen laat de kwaliteit wel wat te wensen over, maar zijn voor dit boek te waardevol om ze niet te gebruiken. Bij oudere gezelschapsfoto’s is het soms gissen naar namen van de afgebeelde personen, directe familieleden konden mij daar niet altijd bij helpen. Van meerdere personen is het geheel duister om wie het gaat, die geef ik met vraagtekens aan. Alles wat in dit boek staat heb ik uit archieven, literatuur en van betrokken families, zoveel mogelijk op waarheid berustend. Het is mogelijk dat er twijfel ontstaat over de juistheid van het geschrevene. U kunt en mag mij daar niet verantwoordelijk voor houden. Tevens niet voor de in de kaders cursief gedrukte tekst, die mij meest mondeling is aangereikt en door mensen verschillend kan worden beoordeeld op juistheid. Daarom kan er geen enkel recht aan ontleend worden! Ik wens U veel genoegen bij het lezen van dit boek en hoop dat bij ouderen onder U herinneringen die ver weg in het geheugen verstopt zaten hiermee terug komen. Voor jongeren kan het boek de geschiedenis van de beschreven straten een openbaring zijn. De straten zijn op volgorde in drie hoofdstukken verdeeld, hieronder zijn die te vinden: 1: Westrik tussen Groenstraat en Westrikseweg blz. 7-114 2: Westrikseweg tussen Westrik en Vaareindseweg blz. 115-151 3: Vaareindseweg tussen Leursebaan en Oudemolenweg blz. 152-262 Kees van Endschot Herfst 2021

5.

Boeknummer: 00311   Boekendonck, een verhaal apart Cultuur -- Bibliotheek Boekendonck           (2020)    [Marjan van der Laken] Boekendonck, een verhaal apart Jubileumboekje van vrijwilligersbibliotheek Boekendonck te Prinsenbeek Inhoud Inleiding 5 Van idee naar werkelijkheid 8 Boekendonck 2015-2020 14 Blik op de toekomst 42 Voorgeschiedenis 46 Lijst Vrijwilligers Boekendonck 56 Colofon 58 Inleiding 6 Het is nu vijf jaar geleden dat vrijwilligersbibliotheek Boekendonck is opgericht. Aanleiding voor een jubileumboekje vonden Lucie Rijsdijk en Laura van Opstal tijdens de kerstborrel van Thebe eind 2019. Het accent van dit boekje ligt op de eerste vijf jaar van Boekendonck. Maar ook de voorgeschiedenis van de bibliotheekvoorziening in Prinsenbeek komt aan bod, omdat Boekendonck hiervan een uitvloeisel is. Bij de opening van Boekendonck op 17 oktober 2015 gaf Bekenaar Kees Nagelkerke al een inkijkje in de bibliotheekgeschiedenis van Prinsenbeek. Dat verhaal is in een apart hoofdstuk verwerkt. Boekendonck is inmiddels van een kleine naar een grotere ruimte gegaan met fraaie inrichting. Een stap verder naar een dorpsbibliotheek voor iedereen en tegelijk een ontmoetingspunt: de droom van de initiatiefnemers. Mogelijk gemaakt door de medewerking van bestuur en medewerkers van Woonzorgcomplex Thebe/Hagedonk. Op basis van een sterke groep vrijwilligers en een groeiende belangstelling vanuit de bewoners van Prinsenbeek en Hagedonk. Vereniging Boekendonck;

6.

Boeknummer: 00312   Wat onze voorouders wisten Natuur -- Kruiden           (2021)    [Ien Doorn] Wat onze voorouders wisten. Dl 2. Kruiden rondom Terheijden Wagenberg en Langeweg Voorwoord ‘Wat onze voorouders wisten' Wat wij jammer genoeg al lang vergeten zijn, is wat de natuur ons allemaal te bieden heeft op het gebied van voedsel en geneeskrachtige kruiden. Het hele jaar door geeft de natuur ons wilde planten die boordevol gezonde voedingsstoffen zitten, eetbaar en smakelijk zijn. Onze voorouders gebruikten geneeskrachtige kruiden om o.a. maagklachten te bestrijden, bloedingen te stoppen, botbreuken te behandelen en zelfs voor geestelijke vlieguren. In dit boekje wordt verteld welke planten je kunt eten, welke je zeker niet moet eten en hoe ze vroeger in de volksgeneeskunde werden gebruikt. Er geldt een aantal (ongeschreven) regels voor het wild plukken: •    Weet je het niet, dan eet je het niet. Dit omdat er ook giftige planten bestaan. •    Is een plant zeldzaam maar wel eetbaar dan laat je die staan. •    Is een plant beschermd of staat hij op de rode lijst, dan lekker laten staan. •    Wildplukken valt onder stroperij. Kleine hoeveelheden plukken wordt oogluikend toegestaan. Pluk je grote hoeveelheden, dan is dit strafbaar. Goede vriendin Gwen van der Meer wil ik bedanken voor het redigeren van dit boekje. Van oud collega Henk Schell kreeg ik toestemming om zijn foto’s van het penningkruid, rodekoolzwam, korenbloem en paardenbloem te gebruiken. Hiervoor mijn dank. Fons de Weert wil ik bedanken voor de vormgeving. Veel leesplezier gewenst Ien Doorn Heemkundekring De Vlasselt;

7.

Boeknummer: 00313   Erfgoed in Noord-Brabant. Vestingsteden langs de linie Monumenten -- 08.027           (2021)    [Maikel Roelofs] Erfgoed in Noord-Brabant. Vestingsteden langs de linie. Overzicht van de vestingsteden in Noord-Brabant. Inhoud Vestingsteden langs de linie 5 Vestingsteden in Noord-Brabant 13 Bergen op Zoom 14 Steenbergen 18 Willemstad 22 Klundert 27 Breda 30 Geertrui 33denberg Woudrichem 36 Heusden 40 ’s-Hertogenbosch 44 Megen 48 Ravenstein 51 Grave 57 Om verder te lezen 62 Adressen 62 Illustratieverantwoording 63 Over de auteur 64 Colofon 64 Vestingsteden langs de linie Door de geschiedenis van Nederland heen is er meermaals een dreiging geweest vanuit het zuiden. Zowel de Belgen, de Fransen als de Spanjaarden hebben al dan niet meer dan eens oorlog gevoerd met de Nederlanden. Het is dus niet vreemd dat er in Noord-Brabant al eeuwen een verdedigingslinie ligt waarmee de rest van het land tegen invallen uit het zuiden beschermd moest kunnen worden. Stichting Matrijs Utrecht;

8.

Boeknummer: 00314   De geschiedenis van kasteel 'Hof van den Houte' en zijn bewoners Monumenten -- 08.034           (2021)    [Drs M.J. Bicknese] Geschiedenis van het Ettense kasteel Hof van den Houte en zijn bewoners. 500 jaar geschiedenis met veel illustraties INHOUDSOPGAVE 0.1 Voorwoord 7 0.2 Voorwoord auteur 9 0.3 Ten geleide (Leeswijzer 1) 11 0.4 Het Leenstelsel (Leeswijzer 2) 13 Deel 1. Het hof van den Houte in de Middeleeuwen 1.1 Hoe kwam Etten aan zijn kasteel, aan Hof van den Houte? 15 1.2 De heren van Ten Houte en Etten 19 1.3 De omvang en inkomsten van het hof te Etten in de 14de eeuw 23 1.4 De vererving van het goed ten Houte door de familie Uten Houte zelf 24 1.5 Oom Arnt sterft. Wie volgt? 29 1.6 Verdere opdeling van de eigendommen; de verdelingsakte van 1448 33 1.7 Flendrik Steenwech komt op het toneel; Etten raakt los van de familie Van den Houte 35 1.8 De bezittingen Van den Houten vallen uiteen; Jan Pot bezit het kasteel 38 1.9 Een eerste indruk van het kasteel, het gebouwhuis zelf in de 15de eeuw 43 Deel 2. Het hof van den Houte in de 16de en 17de eeuw 2.1 Twee generaties Van Aerschot-Schoonhoven 45 2.1.1 Hendrik van Schoonhoven 46 2.1.2 Jan van Schoonhoven 49 2.2 Van der Straten; bijna 80 jaar bezitter van kasteel van den Houte 55 2.3 17de eeuw: Hinckaert en d’ Assignies sterven kinderloos 64 2.4 De strijd breekt los 71 2.4.1 Intro 71 2.4.2 De rol van Savernel en van der Schueren 74 2.4.3 De rol van Gageldonk 76 2.4.4 Verloop van de twist 77 2.4.5 Duidelijkheid 85 2.5 Hoe zag het kasteel van den Houte er uit in de 16de en 17de eeuw? 89 2.5.1 Beschrijvingen 89 2.5.2 Reparaties aan brug en Hof van den Houte 1671-1675 92 2.5.3 Afbeeldingen van het kasteel 96 2.6 De laatste adel in Etten: Van den Tympel en de Rubempré 108 Deel 3. Hof van den Houte, de laatste honderd jaar (1717-1816) 3.1 Intro 111 3.2 Adriaen Cornkoper 113 3.3 Cornelis Cornkoper 115 3.4 Cornkoper vindt een vrouw: Frantjoise Tilly 119 3.5 Intermezzo: De familie Tilly 123 3.6 Cornkoper eigenaar van het Hof van den Houte 125 3.7 Cornkopers jaren als getrouwde schout (1717-1732) 127 3.8 Intermezzo: korte genealogie van der Mee en Snels 131 3.9 Wie is de biologische vader van Govert van der Mee? 133 3.10 Hoe verliep het de schout in zijn laatste vijftien jaar? 137 3.11 De laatste jaren van Cornelis Cornkoper 139 3.12 Elisabeth Snels erft Hof van den Houte en trouwt 142 3.13 Govert van der Mee laatste kasteelheer 148 3.14 De sloop 154 3.15 De nalatenschap van Govert van der Mee 160 3.16 Hoe zag het kasteel er op het laatst uit? 163 Deel 4 Afsluiting 4.1 Wat is er over van het kasteel? 177 4.2 Archeologisch onderzoek 179 4.3 Samenvatting 184 Nawoord 188 Bijlagen 189 Belangrijkste literatuur 215 Afkortingen 216 Voorwoord Op 11 mei 1947 werd de Heemkundige Werkkring Jan uten Houte opgericht. De eerste initiatieven daartoe werden al in het begin van 1941 ondernomen maar door de bezetting werd in september van dat jaar de in het najaar van 1940 opgerichte Bond van Heemkundige Studiekringen verboden. Daardoor konden de Etten-Leurse activiteiten niet openlijk beoefend worden. Jan uten Houte was in 1947 de vijfde heemkundekring in de provincie en de eerste in West-Brabant. In 2022 wordt dus het 75-jarig bestaan van de inmiddels vereniging ‘Heemkundekring Jan uten Houte’ bereikt, een albast jubileum, soms ook kroonjuweel genoemd. Welgemeende felicitaties zijn dus zeker op zijn plaats. Rond een jubileum worden allerlei festiviteiten georganiseerd, maar de sinds maart 2020 heersende coronapandemie maakte het voor de vereniging onmogelijk activiteiten voor te bereiden omdat lang (en nu nog) onduidelijk is of deze rond de jubileumdatum doorgang kunnen vinden. Om in aanloop naar het jubileum de leden van vereniging toch enigszins bij deze heuglijke gebeurtenis te betrekken heeft het bestuur in de loop van 2020 besloten een nieuwe loot aan de boom van de serie Bijdragen tot de geschiedenis van Etten-Leur toe te voegen. Sinds een aantal jaren doet Maarten Bicknese onderzoek naar het kasteel te Etten, ook wel aangeduid met Hof van den Houte of kasteel Uten Houte, en haar eigenaren en bewoners. Het doel was om, zoals hij in 2019 in kwartaalblad Heem-EL schreef, te komen tot een boek met alle bijzondere details. In het verleden zijn over het kasteel, de eigenaren en bewoners al enkele kleinere publicaties verschenen, maar zijn onderzoek had zoveel nieuwe en onbekende informatie opgeleverd dat een nieuwe publicatie over het onderwerp gerechtvaardigd was. In de eerste jaargang van het kwartaalblad lichtte Bicknese door middel van korte stukjes alvast wat tipjes op over het toen nog erg schemerige verhaal over het kasteel. Het resultaat van het onderzoek ligt nu voor u: De geschiedenis van kasteel “Hof van den Houte” en zijn bewoners. Een kloek (naslag)werk van bijna 200 pagina's tekst en vele afbeeldingen en kaders, aangevuld met dertig pagina's bijlagen waarin de belangrijkste documenten zijn weergegeven. Een uitgebreid notenapparaat verantwoordt de inhoud en geeft een duidelijke indruk van de weg door archieven en publicaties die Maarten Bicknese heeft afgelegd om tot dit resultaat te komen. In drie chronologisch geplaatste hoofdstukken en een Afsluiting neemt de auteur de lezer mee op een tocht gedurende meer dan 500 jaar wel en als kantelen en een overkapping van de oor- spronkelijk hoofdingang die de indruk van een ophaalbrug moet wekken. Terecht vraagt Maarten Bicknese zich af of daardoor bij bezoekers de gedachte zal opkomen dat hier ooit een kasteel gestaan heeft. Enkel straatnamen als Hof van den Houte, maar ook Bijvang, Bogaard, Burchtplein, Ridderstraat, Slotlaan en Voorvang moeten de gedachte aan wat hier ooit was levend houden. Een bijzonder stukje Etten(-Leur) wordt in dit boek gepresenteerd. Met het resultaat wil ik zowel de auteur als de heemkundekring van harte feliciteren en u, lezer, wens ik veel plezier bij het lezen of bladeren door dit boek. Wellicht dat u bij een volgend bezoek aan het winkelcentrum nog eens terugdenkt aan het gebouw en de bewoners van het Hof van den Houte. Juni 2021 M.A.M. Voermans oud-medewerker West-Brabants Archief Voorwoord auteur Sinds ik in Etten-Leur woon, en dat is nu al weer 45 jaar, ben ik in de historie, het landschap, de dorpsontwikkeling en de inwoners van mijn woonplaats geïnteresseerd. Als leraar probeerde ik namen van mijn leerlingen mede te onthouden door de familierelaties of hun woonomgeving in te prenten. Na verloop van tijd werden namen als de Hilsebaan, Attelaken, Luijkx, Coremans, Heeren en andere vertrouwd voor mij. Door mijn stamboomhobby ontdekte ik bovendien dat ik ook in Etten voorouders heb. Ik begon me er al gauw thuis te voelen. Maar ook viel het me na een aantal jaren op dat, als ik iets over de oude Etten-Leurse historie las, dat dit steeds dezelfde verhalen waren. Ik miste nieuwe aanvulling. Soms werd dit gepresenteerd als een eigen verhaal, terwijl het dus al keer op keer was verteld. Nou geeft dat op zich niets, ware het niet dat er ook wel eens fouten in stonden, die dan argeloos (begrijpelijk) of klakkeloos (minder begrijpelijk) werden overgenomen. Ik wil al deze publicaties absoluut niet negatief beoordelen, integendeel ze zijn voor mij een enorme stimulans geweest en het fundament voor mijn onderzoek. Op de plaats van het huidige winkelhart van Etten-Leur stond het Hof van den Houte en dit kasteel vormt de rode draad door dit boek. Het zojuist geschetste probleem geldt namelijk zeker ook voor dit kasteel. Het kasteel zal er vanaf de 14de eeuw tot begin 19de eeuw, dus zo'n 500 jaar hebben gestaan. Er is echter maar heel, heel weinig concreets over bekend. Het enige verschenen boekje van de Heemkundekring door Toon Buckens over dit kasteel geeft een aardig goed beeld van de historie van het kasteel, maar er zijn toch wel aanvullingen en nieuwe inzichten bij te geven. Het zojuist genoemde boekje en Het Centrumplan van Etten-Leur waren een voorbeeld en belangrijke leidraad voor mijn onderzoek. Ik richtte me bij het onderzoek behalve op het kasteel zelf ook op familie- en andere relaties tussen de personen en kwam daarbij tot soms verrassende ontdekkingen. Mijn overweging daarbij was dat het vreemd zou zijn als wel de utenHoutes vanaf 1300 tot 1450 uitvoerig besproken zouden worden als stichters van het kasteel, en dat vervolgens vier eeuwen kasteelbezit door andere families in een paar bladzijden zouden worden afgehandeld. Wie waren die opvolgende bezitters en bewoners? En welke rol speelden zij in Etten? Welk belang hadden zij bij het bezit? Gevolg is wel dat ik af en toe flinke uitstappen moest maken, die op zich weinig met het gebouw Hof van den Houte te maken hebben, maar dus wel met zijn bewoners of met de plaats waar het beschrevene zich afspeelde. Zeer uitvoerig weid ik uit over Cornelis Cornkoper, die 40 jaar eigenaar en bewoner was. Wat was hij voor een persoon, in de publicaties vaak afgeschilderd als een autoritair en “grimmig” man. Klopt dat beeld wel? Hij was de eerste niet-adellijke eigenaar, en het verhaal wordt nog merkwaardiger als we zien hoe het kasteel na hem overgaat in de handen van de dienstmeid die als weesmeisje op het kasteel kwam werken. Ik ben me ervan bewust dat deze hoofdstukken feitelijk niet over het kasteel gaan. Maar door deze families in het kasteelonderzoek te betrekken ontstaat er ook een beschrijving van het tijdsbeeld van de Vrijheid Etten, Leur en Sprundel gedurende de 18de eeuw en begin 19de eeuw, de laatste 100 jaar van het kasteelbestaan. Eindelijk ligt dan nu het resultaat van de verwerking van alle verzamelde gegevens voor me, voor u, lezer, en ik hoop dat u er veel plezier van gaat beleven. Maar ook gemak, want zoals gezegd, veel lees je over de historie in kortere of langere artikelen en dit boek probeert een leesbare verzameling en samenvatting over het kasteel te zijn, zodat er naar ik hoop voor veel geïnteresseerden een naslagwerk ligt over het kasteel en zijn bewoners. Met dit boek heb ik dan ook een tweede doel. Ik hoop hiermee nog meer mensen geïnteresseerd te krijgen voor de historie die verder terug gaat dan grootmoeders tijd. En een derde doel is om de onderzoekende lezers zover te krijgen dat zij dit boek gaan aanvullen en corrigeren. Want ongetwijfeld heb ook ik fouten gemaakt met lezen van het soms lastige oude schrift, of met de uitleg van een akte. En eerlijk is eerlijk, ook ik heb wel heel veel, maar niet alle bronnen nagetrokken. Niet alle zegels van uten Houte heb ik gecontroleerd evenmin als élke bron in de gepubliceerde teksten van gerenommeerde onderzoekers zoals Boeren. Ook tikfouten door mij kunnen heel storend zijn vooral bij namen of jaartallen. En er blijven bovendien genoeg vragen over. Lang niet alle mogelijke bronnen zijn nagelezen, zodat er zeker nog het een en ander te ontdekken blijft. Ik heb dan ook regelmatig een stukje discussie uitgeschreven, en vraagtekens gezet. Het scheppen van een beeld van hoe het kasteel eruitzag en waar precies het lag vond ik het moeilijkste van dit onderzoek. Ik verwacht dan ook juist hierop veel reacties, wat hopelijk dit troebele beeld zal verhelderen. Ik zou iedereen willen aanmoedigen om in de oude documenten te duiken en de moei- te te nemen om het oude schrift onder de knie te krijgen, dat is met wat oefening echt wel te doen. Er gaat een wereld voor je open. En dan valt er nog heel veel te ontdekken over onze geschiedenis. Ik houd me zeer aanbevolen voor elke opmerking aanvulling of verbetering en ik hoop dan ook dat er een tweede druk gaat komen. Maar op de eerste plaats hoop ik u met dit boek een naslagwerk en vooral ook leesplezier te geven. Het is ondoenlijk om iedereen te noemen die me geholpen en gestimuleerd heeft om door te gaan. Maar wel wil ik absoluut Cor Aertssens noemen die me heeft uitgedaagd om dit onderzoek en het boek te starten. Hij gaf me al zijn aantekeningen als startpunt en heeft me kritisch leren kijken naar teksten over historie. Mensen uit de heemkundekring, archiefmedewerkers, vrienden en bekenden gaven me feedback of zelfs concrete gegevens die ze welwillend met me deelden. En ook mijn lieve Dieneke heeft menig onderdeel van dit boek kritisch gelezen en met me besproken. Zonder al die hulp was dit boek niet verschenen. Dank jullie wel allemaal. Tenslotte ben ik ook erg blij, trots en dankbaar met het feit dat het bestuur van de Heemkundekring Jan utenHoute mijn boek als jubileumuitgave wil laten verschijnen, zodat het wijd verspreid wordt. Ik wens de vereniging nog vele jaren toe in onze boeiende gemeente. Maarten Bicknese mjbicknese26@gmail.com Heemkundekring Jan uten Houte te Etten Leur;

9.

Boeknummer: 00315   Nog meer verhalen van Johan Bax Cultuur -- 09.020           (2021)    [Johan Bax. Illustraties Jos Krijnen] Nog meer verhalen van Johan Bax Kinderverhalen in een fictief Brabants dorp Voorwoord Na het vorige boek, ‘Verhalen van Johan Bax’, kregen we vooral leuke reacties, van jong en oud. Vandaar dat we besloten er nog een te maken. Ook nu met de opzet dat er 3 generaties plezier aan beleven! De verhalen spelen zich af in het dorp Heijdenberg, ergens in Brabant. Ze gaan over een gezin met 2 kinderen, 2 katten en een hond en bijzondere dorpsfiguren. De illustraties bij de verhalen zijn ook nu van Jos Krijnen. Als er geen tekst in de boekjes zou staan, was het ook al de moeite waard om het uit te geven, zo mooi zijn ze. Ed Oud deed de correctie, de vormgeving is van Fons de Weert. Dit boek is speciaal voor Mees, Piet, Milan, Vieve, Cato, Veerle, Teun, Julia, Lise en Fien, en alle andere kinderen. Veel leesplezier Johan Bax Heemkundekring De Vlasselt Terheijden;

10.

Boeknummer: 00503   De Oranjeboom. Jaarboek 2019. Deel 72. Stedenbouwkunde en Woningbouw. Historie -- Breda, algemeen           (2020)    [Vincent Smit 'Stedelijke ontwikkeling als neerslag van de tijdgeest', Cees van Ierssel 'Van holen der menschen. Ontstaan woningbouwverenigingen, Helma van der Horst 'De eerste sociale woningbouw in Dongen', Lex Westerhuis 'Woonwijk De Heuvel', Frans Gooskens 'Het Brabantplein in Breda', Stefan Sweijen 'Het doorbraakplan en de Cityring van Breda 1920-1970', Peter van de Steenoven 'Naoorlogse stedelijke expansie', Lukas Ruijs en Frans Gooskens 'Villa Salve Viatorin Breda', Erik Jan Broers 'Een instructie voor de beul van Breda 1761'.] De Oranjeboom. Jaarboek 2019 Ten geleide De jaarboeken van De Oranjeboom hebben de laatste jaren een thema. We houden natuurlijk ruimte voor bijdragen buiten het thema, zoals ook in dit jaarboek. De thema’s concentreren zich op de geschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw. We hadden al een jaarboek over de ondernemers, daarna volgde een boek over het kazerneverleden. Deze huidige uitga- ve heeft als zwaartepunt stedenbouwkunde en woningbouw. Het hierop volgende jaarboek staat ook al weer gepland en zal gaan over cultuur en onderwijs. Door zo te werken kunnen we nieuwe auteurs prikkelen om onderzoek te doen en het resultaat bij ons te publiceren. Zodoende hebben we dit jaarboek weer drie nieuwe auteurs kunnen noteren. In het vorige jaarboek over de militaire kant van de stad Breda hadden we zelfs zeven nieuwe auteurs. Het zoeken naar, en de samenwerking met, deze auteurs legt wel wat meer druk op de redactie, maar dat hebben we er graag voor over. Op deze manier houden we een actieve groep van auteurs aan ons gebonden. Verder proberen we experts van buiten te betrekken bij het redac- tiewerk. Deze experts beschikken over kennis van het thema en toegang tot netwerken, waar- door we op nieuwe ideeën komen en andere mensen erbij kunnen betrekken. Dit jaarboek trad Vincent Smit, lector grootstedelijke ontwikkeling bij de Haagse Hogeschool, als adviseur van de redactie op. Hij is tevens commissaris bij de wooncorporatie WonenBreburg. De woning- bouwverenigingen waaruit WonenBreburg is ontstaan komen aan bod in dit jaarboek. Met deze nadruk op de Moderne geschiedenis van Breda en de omliggende regio hopen we de weg vrij te kunnen maken voor een nieuw deel van de Geschiedenis van Breda, deel IV. Het deel III van deze reeks verscheen in T990 en dat boek liep, met uitzondering van wat kleine uitlopers, door tot 1945. De voorbereidingen voor dit nieuwe deel IV zijn in gang gezet en we hopen dit project in 202 3 te kunnen opleveren, bij gelegenheid van het 7 5-jarig jubileum van onze vereniging. Partners zijn zeker nodig om dit project succesvol te kunnen beginnen en af te ronden. Ondertussen heeft bestuur zich verregaand vernieuwd met een nieuwe voorzitter en penning- meester. De vernieuwde excursiecommissie heeft alweer twee excursies georganiseerd. Tevens wordt nadrukkelijk ingezet op de samenwerking met andere verenigingen. Om alles mogelijk te maken blijven leden hard nodig. Heeft U mensen in de omgeving met historische interesse, wijs hen dan op het lidmaatschap van De Oranjeboom. Aanmelden kan via de website: https://deoranjeboom.nl/lid-worden/lid-worden-2/ Fred Saan voorzitter 'de Oranjeboom' Frans Gooskens voorzitter redactie Geschied- en Oudheidkundige Kring van Stad en Land van Breda;

11.

Boeknummer: 30093   DE KLEPEL 24e jaargang nummer 93 De Klepel           (2020)    [redactie, Aad Kortekaas, Jacques R.W. Sinnighe, Marjan v.d. Laken, Henny Willemen, Kees Nagelkerke, Jan Vissers, Petra Cornelisse] INHOUDSOPGAVE pag. 3 Verslag algemene ledenvergadering pag. 3 Heemreis Hattem pag. 4 Wandelexcursie pag. 4 Exposities museum de Rijf pag. 6 Het raadsel Jan Moerkens (Aad Kortekaas) pag. 10 Spokerijen in de Baronie van Breda (2)(Jacques R.W. Sinnighe) pag. 11 Beekse kroniek (Marjan v.d. Laken en Henny Willemen) pag. 12 Beek, gij zijt veraanderd (Kees Nagelkerke) pag. 13 Jan Vissers verteld (Jan Vissers) pag. 13 Het landhuis met 3 namen (Petra Cornelisse en Henny Willemen) pag. 16 Romeinen op de Beek (Petra Cornelisse) pag. 18 Beekse bakhuizen Heemkundekring Op de Beek;

Uitgebreid zoeken